Friday, June 18, 2021

Circles - Definitions and Theorems (Part 1)

Circle and Centre of a Circle


A circle is the set of all points that are at a fixed distance from a fixed point. The fixed point producing a circle is called the centre of the circle.

A circle with centre $O$ is called circle $O$ and denoted by $\odot O$.

แ€›ွေ့แ€œျားแ€™ှုแ€™แ€›ှိแ€žော แ€กแ€™ှแ€်แ€แ€…်แ€ုแ€™ှ แ€กแ€€ွာแ€กแ€ေးแ€ူ แ€กแ€™ှแ€်แ€™ျားแ€–ြแ€„့် แ€–ွဲ့แ€…แ€Š်းแ€‘ားแ€žော แ€กแ€™ှแ€်แ€กแ€…ုแ€กแ€ေးแ€€ို แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။ แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€€ို แ€–ြแ€…်แ€…ေแ€žแ€Š့် แ€กแ€†ိုแ€•ါ แ€›ွေ့แ€œျားแ€™ှုแ€™แ€›ှိแ€žော แ€กแ€™ှแ€်แ€€ို แ€—แ€Ÿိုแ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။

$O$ แ€—แ€Ÿိုแ€›ှိแ€žော แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€€ို $\odot O$ แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Concentric Circles


Circles having the same centre are called concentric circles.

แ€—แ€Ÿိုแ€แ€…်แ€ုแ€แ€Š်းแ€™ှ แ€–ြแ€…်แ€•ေါ်แ€œာแ€žော แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျားแ€€ို แ€—แ€Ÿိုแ€ူแ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျား แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Radius


A radius is a segment joining the centre and a point on the circle.

แ€—แ€Ÿိုแ€”ှแ€„့် แ€…แ€€်แ€แ€”်းแ€•ေါ်แ€›ှိ แ€กแ€™ှแ€်แ€แ€…်แ€ုแ€€ု แ€†แ€€်แ€žွแ€š်แ€‘ားแ€žော แ€™ျแ€‰်းแ€•ြแ€်แ€€ို แ€กแ€ျแ€„်းแ€แ€€် แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Chord


A segment joining two points on a circle is called a chord of the circle.

แ€…แ€€်แ€แ€”်းแ€•ေါ်แ€›ှိ แ€กแ€™ှแ€်แ€”ှแ€…်แ€ုแ€€ို แ€†แ€€်แ€žွแ€š်แ€‘ားแ€žော แ€™ျแ€‰်းแ€•ြแ€်แ€€ို แ€œေးแ€€ြိုးแ€Ÿု แ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Diameter


A diameter is a chord passing through the centre of a circle. In a circle, a diameter is a longest chord.

แ€—แ€Ÿိုแ€€ိုแ€–ြแ€်၍แ€†ွဲแ€žော แ€œေးแ€€ြိုးแ€€ို แ€กแ€ျแ€„်းแ€™ျแ€‰်းแ€Ÿု แ€ေါ်แ€žแ€Š်။ แ€กแ€ျแ€„်းแ€™ျแ€‰်းแ€žแ€Š် แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ု၏ แ€กแ€›ှแ€Š်းแ€†ုံး แ€œေးแ€€ြိုးแ€œแ€Š်း แ€–ြแ€…်แ€žแ€Š်။


Congruent Circles


Circles having the same radius are called congruent circles.

แ€กแ€ျแ€„်းแ€แ€€် แ€ူแ€Šီแ€žော แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျားแ€€ို แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျား แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Secant


A secant of a circle is a line that intersects the circle at two points.

แ€…แ€€်แ€แ€”်းแ€•ေါ်แ€›ှိ แ€กแ€™ှแ€်แ€”ှแ€…်แ€ုแ€€ို แ€–ြแ€်แ€žွားแ€žော แ€™ျแ€‰်းแ€แ€…်แ€€ြောแ€„်းแ€€ိုแ€แ€”်းแ€–ြแ€်แ€™ျแ€‰်း แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Tangent


A line touching the circle at one point only is called a tangent to the circle. This touching point is called the point of contact.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€€ို แ€กแ€™ှแ€်แ€แ€…်แ€ု၌ แ€‘ိแ€žွားแ€žော แ€™ျแ€‰်းแ€แ€…်แ€€ြောแ€„်းแ€€ို แ€แ€”်းแ€‘ိแ€™ျแ€‰်း แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Arc, Semicircle, Minor Arc, Major Arc


An arc is a part of a circle.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်း၏ แ€กแ€…ိแ€•်แ€กแ€•ိုแ€„်းแ€€ို แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်း แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။

A semicircle is a half part of a circle.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်း၏ แ€แ€…်แ€แ€€်แ€ိแ€ိแ€›ှိแ€žော แ€กแ€…ိแ€•်แ€กแ€•ိုแ€„်းแ€€ို แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ြแ€™်း แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Arc $ACB$ is a semicircle.


A minor arc is an arc shorter than a semicircle.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ြแ€™်းแ€กောแ€€် แ€กแ€œျားแ€ိုแ€žော แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€€ို minor arc แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။

A major arc is an arc longer than a semicircle.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ြแ€™်းแ€‘แ€€် แ€กแ€œျားแ€›ှแ€Š်แ€žော แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€€ို major arc แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Arc $AB$ is a minor arc and arc $ACB$ is a major arc.



Central Angles and Inscribed Angles


A central angle is an angle subtended by an arc (or chord) of a circle at the centre.

แ€‘ောแ€„့်แ€œแ€€်แ€ံแ€”ှแ€…်แ€ု၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€™ှแ€်แ€™ျားแ€žแ€Š် แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်း၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€”ှแ€…်แ€˜แ€€် (แ€žို့แ€™แ€Ÿုแ€်) แ€œေးแ€€ြိုး၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€”ှแ€…်แ€˜แ€€်၌ แ€›ှိแ€•ြီး แ€‘ောแ€„်းแ€…ွแ€”်းแ€™ှแ€်แ€žแ€Š် แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ု၏ แ€—แ€Ÿို၌แ€›ှိแ€žော แ€‘ောแ€„့်แ€€ို แ€—แ€Ÿိုแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€Ÿု แ€ေါ်แ€žแ€Š်။

An inscribed angle is an angle subtended by an arc (or chord) of a circle at a point on the other arc.

แ€‘ောแ€„့်แ€œแ€€်แ€ံแ€”ှแ€…်แ€ု၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€™ှแ€်แ€™ျားแ€žแ€Š် แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်း၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€”ှแ€…်แ€˜แ€€် (แ€žို့แ€™แ€Ÿုแ€်) แ€œေးแ€€ြိုး၏ แ€กแ€…ွแ€”်းแ€”ှแ€…်แ€˜แ€€်၌ แ€›ှိแ€•ြီး แ€‘ောแ€„်းแ€…ွแ€”်းแ€™ှแ€်แ€žแ€Š် แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ု၏ แ€กแ€แ€”်း၌แ€›ှိแ€žော แ€‘ောแ€„့်แ€€ို แ€กแ€แ€”်းแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€Ÿု แ€ေါ်แ€žแ€Š်။


Theorem 1


The central angle is twice the inscribed angle subtended by the same arc.

แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€™ှ แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်း၏ แ€—แ€Ÿိုแ€ွแ€„်แ€ံแ€†ောแ€„်แ€‘ားแ€žော แ€‘ောแ€„့်แ€žแ€Š် แ€กแ€†ိုแ€•ါแ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€€ိုแ€•แ€„် แ€แ€…်แ€–แ€€်แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€ွแ€„် แ€ံแ€†ောแ€„်แ€‘ားแ€žော แ€‘ောแ€„့်၏ แ€”ှแ€…်แ€†แ€›ှိแ€žแ€Š်။



Visual Proof



Corollary 1.1


Inscribed angles subtended by the same arc are equal.

แ€ူแ€Šီแ€žော แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€™ှ แ€กแ€ြားแ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€ွแ€„် แ€ံแ€†ောแ€„်แ€‘ားแ€žော แ€กแ€แ€”်းแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€™ျား แ€ူแ€Šီแ€€ြแ€žแ€Š်။

Visual Proof

Corollary 1.2


An inscribed angle subtended by a diameter is a right angle.

แ€กแ€ျแ€„်းแ€™ျแ€‰်းแ€€ို แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်း၌ แ€ံแ€†ောแ€„်แ€‘ားแ€žော แ€กแ€แ€”်းแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€žแ€Š် แ€‘ောแ€„့်แ€™ှแ€”်แ€แ€…်แ€ု แ€–ြแ€…်แ€žแ€Š်။


Cyclic Quadrilateral


A quadrilateral whose vertices lie on a circle is called a cyclic quadrilateral.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€•ေါ်แ€ွแ€„် แ€‘ောแ€„့်แ€…ွแ€”်းแ€™ှแ€်แ€™ျားแ€›ှိแ€žော แ€…แ€ုแ€‚ံแ€แ€…်แ€ုแ€€ို แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ွแ€„်းแ€€ျแ€…แ€ုแ€‚ံ แ€Ÿုแ€ေါ်แ€žแ€Š်။

$ABCD$ is a cyclic quadrilateral.

Theorem 2


Opposite angles of a cyclic quadrilateral are supplementary.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ွแ€„်းแ€€ျแ€…แ€ုแ€‚ံ แ€…แ€ုแ€‚ံแ€แ€…်แ€ု၏ แ€กแ€ွแ€„်းแ€™ျแ€€်แ€”ှာแ€ျแ€„်းแ€†ိုแ€„် แ€‘ောแ€„့်แ€แ€…်แ€…ုံแ€žแ€Š် แ€‘ောแ€„့်แ€–ြောแ€„့်แ€–ြแ€Š့်แ€˜แ€€်แ€™ျား แ€–ြแ€…်แ€€ြแ€žแ€Š်။


Corollary 2.1


The exterior angle of a cyclic quadrilateral is equal to the opposite interior angle of the quadrilateral

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€ွแ€„်းแ€€ျแ€…แ€ုแ€‚ံ แ€…แ€ုแ€‚ံแ€แ€…်แ€ု၏ แ€กแ€”ားแ€แ€…်แ€–แ€€်แ€€ို แ€†แ€€်แ€†ွဲ၍ แ€–ြแ€…်แ€•ေါ်แ€œာแ€žော แ€กแ€•ြแ€„်แ€‘ောแ€„့်แ€žแ€Š် แ€กแ€ွแ€„်းแ€™ျแ€€်แ€”ှာแ€ျแ€„်းแ€†ိုแ€„်แ€‘ောแ€„့်แ€”ှแ€„့် แ€กแ€™ြဲ‌แ€Šီแ€žแ€Š်။


Theorem 3


In the same circle or in congruent circles,
  1. equal arcs subtend equal central angles,
  2. arcs subtending equal central angles are equal.


แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€แ€Š်းแ€ွแ€„် แ€–ြแ€…်แ€…ေ၊ แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€žော แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျားแ€ွแ€„် แ€–ြแ€…်แ€…ေ၊ แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€™ျား แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€œျှแ€„် แ€—แ€Ÿိုแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€™ျား แ€ူแ€Šီแ€•ြီး၊ แ€กแ€•ြแ€”်แ€กแ€œှแ€”်แ€กားแ€–ြแ€„့် แ€—แ€Ÿိုแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€™ျား แ€ူแ€Šီแ€œျှแ€„် แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€™ျား แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€žแ€Š်။


Theorem 4


In the same circle or in congruent circles, two inscribed angles are equal if and only if the corresponding arcs are equal.

แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€แ€…်แ€ုแ€แ€Š်းแ€ွแ€„် แ€–ြแ€…်แ€…ေ၊ แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€žော แ€…แ€€်แ€ိုแ€„်းแ€™ျားแ€ွแ€„် แ€–ြแ€…်แ€…ေ၊ แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€™ျား แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€œျှแ€„် แ€กแ€แ€”်းแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€™ျား แ€ူแ€Šီแ€•ြီး၊ แ€กแ€•ြแ€”်แ€กแ€œှแ€”်แ€กားแ€–ြแ€„့် แ€กแ€แ€”်းแ€ံแ€‘ောแ€„့်แ€™ျား แ€ူแ€Šီแ€œျှแ€„် แ€กแ€แ€”်းแ€•ိုแ€„်းแ€™ျား แ€‘แ€•်แ€ူแ€Šီแ€žแ€Š်။


0 Reviews:

Post a Comment